Amerika përkujton viktimat e 11 shtatorit 2001

Shtatëmbëdhjetë vjet më parë, ishte ora 08:46 e 11 shtatorit të vitit 2001, kur dy aeroplanë të rrëmbyer të pasagjerëve goditën kullat e Qendrës Botërore të Tregtisë në New York City, duke i shembur ato përtoke.

Një tjetër aeroplan i rrëmbyer goditi Pentagonin, selinë e Departamentit të Mbrojtjes së SHBA-së. Një aeroplan i katërt u rrëzua në një fushë në shtetin e Pensilvanisë.

Zonat ku ndodhën sulmet e 11 shtatorit janë riparuar dhe janë rindërtuar, por toka dhe jeta e shumë amerikanëve u ndryshua përgjithmonë.

Pentagoni është një ndërtesë e madhe dhe e pjesshme në Arlington të Virxhinias, përgjatë lumit Potomac.

Reporteri Jamie McIntyre po ndiqte nga afër ushtrinë amerikane për televizionin CNN, më 11 shtator 2001.

Ai foli për “Zërin e Amerikës” në afërsi të vendit ku aeroplani amerikan “Flight 77” goditi Pentagonin. “E di, gjithmonë ndihem sikur kjo është tokë e shenjtë … qëndrova këtu më 11 shtator …”.

Dhe McIntyre raportoi atë që ai pa tymin duke u ngritur nga ndërtesa. Ai raportoi informacione që në atë kohë dukej vështirë të besohej.

“Kush do të paramendonte që një avioni i tërë të rrëzohej në një pjesë të Pentagonit …”

Ngjarjet e asaj dite njihen tani si sulmet terroriste të 11 shtatorit. Sulmet u kryen nga ekstremistët islamikë. Shtatëmbëdhjetë vjet më vonë, McIntyre nuk mund ta harrojë atë ditë. Ai e quan atë “një moment përcaktues në jetën tënde”.

“Dhe për të parë këtë ndërtesë, e cila është një strukturë e tillë ikone dhe pothuajse duket si një kështjellë, për të parë një pjesë të saj thjesht të shembet në rrënoja dhe të kuptoje numrin e njerëzve që vdiqën në ndërtesë dhe në aeroplan, ishte një prej atyre ditëve kur mund të ndiheni që bota po ndryshonte”.

Gjithsej, 184 persona u vranë në Pentagon atë ditë. Njëqind e njëzet e pesë ishin në ndërtesë. Pesëdhjetë e nëntë të tjerë ishin në aeroplan.

Edhe bota e James Laychakut ndryshoi atë ditë. Ai humbi një vëlla. Tani ai është president i Fondit Memorial të Pentagonit të 11 shtatorit. Fondi u ngrit për të mbledhur para për të ndërtuar një memorial afër vendit ku avioni u rrëzua. “Vëllai im Dave, vëllai im më i ri, u vra në Pentagon më 11 shtator. Unë e bëj këtë për të nderuar vëllait tim dhe për të nderuar të gjithë njerëzit që kanë vdekur këtu, kështu që kurrë nuk i harrojmë ata dhe u kujtojmë njerëzve se çfarë ndodhi atë ditë… “.

Shënjestër ishin kullat e Qendrës Botërore të Tregtisë

Në New York City pamja e Manhatanit të ulët ndryshoi kur dy kullat e Qendrës Botërore të Tregtisë u shembën më 11 shtator 2001.

Tani një qendër tregtare botërore qëndron pranë vendit ku dikur ishin kullat binjake. Struktura e re është më e gjatë dhe shërben si një shembull i forcës së qytetit dhe i aftësisë për t’u kthyer nga një ngjarje e tillë tragjike.

Alice Greenwald është drejtoresh e Muzeut Memorial të New Yorkut. Ajo thotë se ka përparim në “ground zero” – emri i dhënë për zonën ku kullat dikur qëndronin. Është vendi ku humbën jetën rreth 3,000 njerëz.

“Kemi kulla të mrekullueshme të reja, që janë në këmbë. Kemi kullën numër tre, metronë e re të transportit dhe kemi memorialin madhështor në qendër të saj. Pra, ky tani është një vend për përkujtim dhe për jetë…”.

Njerëzit që ishin atje atë ditë nuk do ta harrojnë kurrë atë që ka ndodhur.

Flora Mazzariello ishte një mësuese e shkollës. “Kishte njerëz që ishin të përfshirë dhe punonin në atë zonë dhe ata erdhën në shkollë për t’i marrë fëmijët e tyre”.

Shumë njujorkezë që mbijetuan në sulm ende mund të bien dakord për një gjë: nuk ka vend më të mirë për ata sesa aty ku janë.

Në fushën e Pensilvanisë ndodhi përleshja

Sulmi i katërt më 11 shtator të vitit 2001 mori më pak vëmendje sesa ato në New York dhe në Pentagon.

Memoriali Kombëtar i Fluturimit 93 në Shanksville të Pensilvanisë kujton 40 pasagjerët dhe ekuipazhin që vdiqën atje. Aeroplani i madh 757 u rrëzua në një fushë me bar, duke vrarë të gjithë në bord.

Terroristët kishin marrë kontrollin e avionit. U kuptua ndërkohë se ata ishin në një operacion vetëvrasës në Uashington. Udhëtarët dinin për sulmet e tjera që kishin ndodhur pak kohë më parë. Ata e kuptuan atë që ndoshta do t’u ndodhte atyre dhe vendosën të luftonin. Aeroplani më pas u rrëzua në tokë.

Shërbimi i Parkut Kombëtar të SHBA-së menaxhon Memorialin Kombëtar në Shanksville. Aty gjenden regjistrime të mesazheve me zë të disa udhëtarëve dërguar të të dashurve të tyre.

“E martë, 09:47. Përshëndetje e dashur, duhet të më dëgjosh me kujdes. Unë jam në një aeroplan që është rrëmbyer, unë jam në aeroplan, unë po telefonoj nga aeroplani. Unë dua të them se të dua. Ju lutem, tregoni fëmijëve të mi se i dua shumë”.

CeeCee Lyles ishte pasagjere në aeroplan. Ajo i thotë burrit të saj tre burra që kishin rrëmbyer avionin dhe se ajo po përpiqej të qëndronte e qetë. Pastaj, pak para se avioni të përplaset në tokë, ajo përfundon mesazhin e saj pikëllues në këtë mënyrë: “Unë shpresoj të jem në gjendje ta shoh përsëri fytyrën tënde, të dua. Mirupafshim…” Në memorialin Shanksville, emri i CeeCee Lyle gjendet i shënuar në mur në kujtim të saj, së bashku me njerëzit e tjerë që humbën jetën në fushën e Pensilvanisë, më 11 shtator 2001.